คริสตัล หินมงคลที่ไม่ควรโดนน้ำ และวิธีดูแลรักษา

วิธีการล้างหินคริสตัลด้วยน้ำเกลือ น้ำ แม้นกระทั่งใส่อาบน้ำ หรือล้างมือบ่อยๆ สามารถสร้างความเสียหายให้กับคริสตัล หินมงคลบางชนิดได้ หลีกเลี่ยงการกระทำเหล่านี้ หากไม่แน่ใจว่าคริสตัล หินมงคลเหล่านี้ควรสัมผัสน้ำหรือน้ำเกลือหรือไม่  ต่อไปนี้เป็นรายการคริสตัลและหินทั่วไปที่ไม่ควรสัมผัสกับน้ำ:

เซเลไนต์ : เซเลไนต์เป็นแร่ที่อ่อนมาก โดยมีค่าความแข็งเพียง 2 ในระดับ Mohs (ซึ่งมีตั้งแต่ 1 ถึง 10) เนื่องจากธรรมชาติที่สร้างให้เซเลไนท์ บอบบาง จึงสามารถละลายหรือเสียหายได้ง่ายเมื่อสัมผัสกับน้ำ หากต้องการดูแลเซเลไนต์และมีอายุการใช้งานยาวนาน ให้เช็ดให้แห้งและทำความสะอาดด้วยผ้าแห้งหรือแปรงขนนุ่ม หลีกเลี่ยงการใช้น้ำหรือของเหลวใดๆ หากคุณต้องการทำความสะอาดเซเลไนต์ ให้พิจารณาใช้วิธีที่ไม่ต้องใช้น้ำ เช่น รมครันด้วยเสจ วางไว้ใต้แสงจันทร์

 
Halite ฮาไลต์ : เป็นแร่รูปแบบหนึ่งของโซเดียมคลอไรด์ (NaCl) และมีองค์ประกอบทางเคมีเช่นเดียวกับเกลือแกง เมื่อพิจารณาถึงความสามารถในการละลาย ฮาไลต์จะละลายเมื่อสัมผัสกับน้ำ  Halite มีความแข็ง 2-2.5 ตามสเกล Mohs ซึ่งบ่งบอกว่ามันค่อนข้างอ่อนและมีรอยขีดข่วนได้ง่าย ต้องหยิบจับอย่างระมัดระวัง หากต้องการดูแล แนะนำให้ฝังเกลือแบบแห้ง การรมควันหรือการทำความสะอาดแบบเสียงจะได้ผลดีในขณะที่ยังคงรักษารูปแบบทางกายภาพของคริสตัลไว้

 

มาลาไคต์ : มาลาไคต์ขึ้นชื่อจริงๆ ว่ามีสีเขียวเข้มสวยงามและมีลวดลายเป็นแถบ โดยมีส่วนประกอบของทองแดงอยู่ด้วย ซึ่งอาจเป็นอันตรายได้เมื่อแช่อยู่ในน้ำ จึงควรจัดการมาลาไคต์ด้วยความระมัดระวัง นอกจากนี้ เมื่อทำความสะอาดมาลาไคต์ ควรหลีกเลี่ยงการใช้น้ำ คุณสามารถเช็ดเบาๆ ด้วยผ้าชุบน้ำหมาดเพื่อขจัดฝุ่นแล้วเช็ดให้แห้งทันที หรือใช้ผ้าแห้งนุ่มๆเช็ดเพื่อทำความสะอาด


ลาพิส ลาซูลี : เป็นหินสีน้ำเงินเข้มที่สวยงาม มีจุดของไพไรต์และแคลไซต์สีขาว แคลไซต์เป็นแร่ธาตุที่ค่อนข้างอ่อนและสามารถทำปฏิกิริยากับสารละลายที่เป็นกรด ส่งผลให้พื้นผิวของหินถูกกัดกร่อนหรือสูญเสียความเงาเมื่อเวลาผ่านไป นอกจากนี้ การสัมผัสกับน้ำเป็นเวลานานอาจทำให้ลาพิส ลาซูลีสูญเสียความมันวาวและอาจนำไปสู่การละลายของส่วนประกอบแคลไซต์ ทำให้รูปลักษณ์และเนื้อสัมผัสของหินเปลี่ยนไป

แม้ว่าลาพิส ลาซูลีมีแนวโน้มที่จะละลายได้น้อยกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับแร่ธาตุอื่นๆ แต่ลักษณะที่ละเอียดอ่อนของมันยังคงต้องใช้ความระมัดระวัง เพื่อรักษาสีที่สดใสและเงางาม แนะนำให้ทำความสะอาดลาพิส ลาซูลีด้วยผ้าแห้งเนื้อนุ่ม หากจำเป็น อาจใช้ผ้าชุบน้ำหมาดเล็กน้อย แล้วเช็ดให้แห้งทันที 

 

เทอร์ควอยซ์นั้นมีรูพรุนและไวต่อทั้งน้ำและสารเคมี เป็นไฮโดรฟอสเฟตที่ประกอบด้วยทองแดงและอะลูมิเนียม ซึ่งทำให้มีสีน้ำเงินถึงเขียวที่สวยงาม ความพรุนของเทอร์ควอยซ์หมายความว่าสามารถดูดซับสารที่สัมผัสได้ง่าย รวมถึงน้ำ น้ำมัน และสารเคมี การดูดซึมนี้สามารถนำไปสู่การเปลี่ยนสี พื้นผิวของหินเปลี่ยนไป หรือแม้แต่ความเสียหายทางโครงสร้างเมื่อเวลาผ่านไป  การโดนน้ำอาจทำให้เทอร์ควอยซ์สูญเสียสีและความแวววาวตามธรรมชาติ กลายเป็นสีเขียวซีดหรือทำให้เกิดจุด

หลีกเลี่ยงการสวมเครื่องประดับเทอร์ควอยซ์เมื่ออาบน้ำ ว่ายน้ำ หรือทำงานที่เกี่ยวข้องกับน้ำหรือสารเคมี

ทำความสะอาดเทอร์ควอยซ์ด้วยผ้าแห้งเนื้อนุ่มเพื่อขจัดฝุ่นและน้ำมันในร่างกาย หากจำเป็น สามารถใช้ผ้าชุบน้ำหมาดๆ ได้ แต่ควรเช็ดหินให้แห้งทันทีหลังจากนั้น และเก็บเครื่องประดับเทอร์ควอยซ์แยกจากอัญมณีที่แข็งกว่าเพื่อป้องกันรอยขีดข่วน

โอปอล : โอปอลเป็นอัญมณีที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวซึ่งมีน้ำเป็นส่วนประกอบของน้ำหนัก ตั้งแต่ 3% ถึง 21% ของน้ำหนัก ซึ่งมีส่วนทำให้มีสีสันที่สวยงาม โอปอลจึงมีความไวต่อการเปลี่ยนแปลงของความชื้นและอุณหภูมิเป็นพิเศษ หากโอปอลแห้งเกินไป อาจเกิดรอยแตกเล็กๆ บนพื้นผิว ในทำนองเดียวกัน หากโอปอลดูดซับน้ำเร็วเกินไป สีก็จะแตกชั่วคราว เนื่องจากการเติมน้ำในพื้นที่ที่มีการเบี่ยงเบนของแสง ซึ่งเป็นสาเหตุของการเล่นสี

หลีกเลี่ยงการให้โอปอลโดนการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิหรือความชื้นอย่างรุนแรง เนื่องจากอาจทำให้เกิดความเครียดกับหินได้

อย่าจุ่มเครื่องประดับโอปอลในน้ำหรือน้ำยาทำความสะอาดที่เป็นของเหลว สำหรับโอปอลที่ต้องการทำความสะอาด ให้ใช้ผ้าชุบน้ำเช็ดพื้นผิวเบาๆ แล้วเช็ดให้แห้งตามปกติก็เพียงพอแล้ว

ถอดเครื่องประดับโอปอลก่อนทำกิจกรรมที่อาจทำให้หินสัมผัสกับสารเคมีรุนแรง รวมถึงสระว่ายน้ำและการทำความสะอาดบ้าน

เมื่อไม่ได้สวมเครื่องประดับโอปอล ให้เก็บไว้ในที่เย็นและชื้นเล็กน้อย บางคนแนะนำให้เก็บไว้ในผ้าฝ้ายผสมน้ำไม่กี่หยดเพื่อรักษาระดับความชื้นให้คงที่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาพอากาศหรือสภาพอากาศที่แห้งมาก

 

แคลไซต์  ประกอบด้วยแคลเซียมคาร์บอเนต (CaCO3) มันอยู่ในอันดับที่ประมาณ 3 ในระดับความแข็ง Mohs คุณสมบัติที่โดดเด่นที่สุดอย่างหนึ่งของแคลไซต์คือความสามารถในการละลายในสารละลายที่เป็นกรด แม้ในน้ำที่มีความเป็นกรดอ่อนๆ ซึ่งหมายความว่าเมื่อแคลไซต์สัมผัสกับน้ำที่เป็นกรด แคลไซต์สามารถละลายหรือกัดกร่อนได้ ทำให้พื้นผิวและรูปลักษณ์เปลี่ยนไป

หลีกเลี่ยงการใช้น้ำยาทำความสะอาดที่เป็นกรด รวมทั้งน้ำส้มสายชูและน้ำยาทำความสะอาดที่มีส่วนผสมจากผลไม้ตระกูลซิตรัส เพราะสิ่งเหล่านี้สามารถกัดผิวได้

หากคุณต้องการทำความสะอาดแคลไซต์ ให้ใช้ผ้านุ่มชุบน้ำหมาดๆ กับสบู่อ่อนที่มีค่า pH เป็นกลาง จากนั้นเช็ดให้แห้งเบาๆ เพื่อป้องกันคราบน้ำ

ปกป้องแคลไซต์จากสภาพแวดล้อมที่เป็นกรด ซึ่งอาจรวมถึงทุกอย่างตั้งแต่ฝนกรด  ไปจนถึงการสัมผัสผิวหนังเป็นเวลานานสำหรับบางคน หรือการสัมผัสกับอาหารและเครื่องดื่มที่เป็นกรด

 

ไพไรต์ หรือที่รู้จักกันในชื่อ "ทองคำของคนโง่" เนื่องจากมีความแวววาวของโลหะและมีสีเหลืองทอง แม้จะมีรูปลักษณ์ที่แข็งแกร่ง แต่ไพไรต์ก็ไวต่อการย่อยสลาย โดยเฉพาะเมื่อสัมผัสกับน้ำและออกซิเจน ส่งผลให้ไพไรต์เกิดสนิมหรือเสื่อมสภาพเมื่อเวลาผ่านไป กระบวนการนี้สามารถเร่งให้เร็วขึ้นได้อีกหากไพไรต์สัมผัสกับแร่ธาตุอื่นๆ ที่อาจทำหน้าที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาออกซิเดชัน

เก็บไพไรต์ไว้ในที่แห้ง ควรหลีกเลี่ยงความชื้นสูงและการสัมผัสน้ำโดยตรง

หากคุณต้องการทำความสะอาดไพไรต์ ให้หลีกเลี่ยงการแช่ไว้ ให้ใช้ผ้าแห้งหรือหมาดๆ เช็ดพื้นผิวเบาๆ แทน แล้วเช็ดให้แห้งทันที

พิจารณาใช้สารดูดความชื้นหรือเก็บซองซิลิกาเจลไว้ใกล้กับไพไรต์ที่เก็บไว้เพื่อช่วยดูดซับความชื้นส่วนเกินในอากาศ

วางไพไรต์ไว้ในตำแหน่งที่มีโอกาสที่จะสัมผัสกับความชื้นสูงหรือน้ำหก

 
อะซูไรต์  เป็นแร่สีน้ำเงิน ฟ้าที่โดดเด่น ซึ่งได้รับการยกย่องมาตั้งแต่สมัยโบราณในด้านเม็ดสีและการใช้ประดับ อย่างไรก็ตาม อะซูไรต์ไวต่อความร้อน แสง และสารเคมีบางชนิด รวมถึงน้ำด้วย เมื่ออะซูไรต์สัมผัสกับน้ำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากน้ำมีสภาพเป็นกรดเล็กน้อย ก็อาจเกิดปฏิกิริยาเคมีได้ การเปลี่ยนแปลงนี้อาจส่งผลให้สีฟ้าสดใสอันเป็นเอกลักษณ์ของอะซูไรต์หายไป

หลีกเลี่ยงการให้อะซูไรต์โดนน้ำและความชื้นสูง เพื่อป้องกันการเปลี่ยนแปลงทางเคมีและการชะล้างของทองแดง

ทำความสะอาดอะซูไรต์เบา ๆ ด้วยผ้าแห้งหรือหมาดเล็กน้อยโดยไม่ต้องใช้สารเคมีหรือน้ำยาทำความสะอาดที่รุนแรง

เก็บอะซูไรต์ให้ห่างจากแสงแดดโดยตรง และในสภาพแวดล้อมที่แห้งและมั่นคง เพื่อป้องกันการเปลี่ยนแปลงสีและโครงสร้างของอะซูไรต์

 

ฟลูออไรต์เป็นแร่ธาตุหลากสีสันที่ขึ้นชื่อในเรื่องของสีที่หลากหลาย รวมถึงความใสและความเรืองแสงที่สวยงาม อย่างไรก็ตาม มันค่อนข้างอ่อนด้วยระดับความแข็ง Mohs ที่ 4 ทำให้เสี่ยงต่อการขีดข่วนและความเสียหายทางกายภาพในรูปแบบอื่น ๆ นอกจากความไวทางกายภาพแล้ว โครงสร้างทางเคมีของฟลูออไรต์ยังเสี่ยงต่อการสัมผัสน้ำอีกด้วย เช่น การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิอย่างกะทันหันหรือการสัมผัสกับน้ำเป็นเวลานานอาจทำให้ฟลูออไรต์แตกร้าว สูญเสียความมันวาวและความใส

หลีกเลี่ยงการจุ่มลงในน้ำเพื่อทำความสะอาดหรือเพื่อวัตถุประสงค์อื่น หากจำเป็นต้องทำความสะอาด ให้ใช้ผ้าแห้งเนื้อนุ่มๆหรือผ้าชุบน้ำหมาดๆ จากนั้นเช็ดให้แห้งทันที

ปกป้องจากการถูกกระแทก รอยขีดข่วน จึงควรเก็บแยกจากอัญมณีที่แข็งกว่าอื่นๆ เพื่อหลีกเลี่ยงการเกิดรอยขีดข่วน

เก็บฟลูออไรต์ให้พ้นจากแสงแดดโดยตรงเป็นเวลานาน เนื่องจากฟลูออไรต์บางสีอาจจางลงเมื่อสัมผัสกับแสงจ้า

Angelite สีฟ้าอ่อนๆ เมื่อแองเจไลท์สัมผัสกับน้ำจะสามารถเปลี่ยนกลับเป็นยิปซั่ม ทำให้รูปลักษณ์ เนื้อสัมผัส และโครงสร้างเปลี่ยนแปลงไป

หลีกเลี่ยงการแช่หรือแช่ในน้ำ หากจำเป็นต้องทำความสะอาด ควรปัดฝุ่นบนพื้นผิวเบาๆ หรือใช้ผ้าแห้งเนื้อนุ่ม

เก็บไว้ในที่แห้งเพื่อป้องกันการสัมผัสน้ำโดยไม่ตั้งใจ


ไคยาไนต์เป็นแร่ธาตุที่มีเอกลักษณ์เฉพาะ โดยทั่วไปจะแสดงเฉดสีน้ำเงินที่สวยงามตั้งแต่แซฟไฟร์สีซีดไปจนถึงแซฟไฟร์สีเข้ม ทำให้เป็นที่นิยมในเครื่องประดับและของตกแต่ง แม้จะมีความสวยงามและโครงสร้างที่ค่อนข้างมั่นคง แต่ไคยาไนต์ก็มีความไวต่อน้ำอยู่บ้าง

การสัมผัสกับน้ำเป็นเวลานานอาจทำให้คุณภาพของไคยาไนต์ลดลงโดยส่งผลต่อความมันวาว และความมีชีวิตชีวา

หลีกเลี่ยงการแช่น้ำเพื่อทำความสะอาด หากจำเป็น ให้ล้างน้ำออกอย่างรวดเร็วตามด้วยการทำให้แห้งทันทีจะดีกว่าการตากไว้เป็นเวลานาน การใช้ผ้าแห้งเนื้อนุ่มในการทำความสะอาดถือเป็นวิธีที่ดีที่สุด

ปกป้องจากสารเคมีที่รุนแรงและการเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิที่รุนแรง ซึ่งอาจส่งผลต่อโครงสร้างและรูปลักษณ์ของมันด้วย

เก็บไคยาไนต์อย่างระมัดระวังเพื่อหลีกเลี่ยงรอยขีดข่วนจากวัสดุที่แข็งกว่า


 

นี่เป็นแนวทางทั่วไป และอาจมีข้อยกเว้นตามเงื่อนไขเฉพาะของน้ำ (เช่น ระดับ pH) และแหล่งกำเนิดของหินแต่ละชนิด หากคุณไม่แน่ใจว่าคริสตัลชนิดใดสามารถลงไปในน้ำได้หรือไม่ จะปลอดภัยกว่าหากหลีกเลี่ยงการโดนน้ำโดยสิ้นเชิงหรือปรึกษากับแหล่งข้อมูลที่มีความรู้ สำหรับการทำความสะอาดหินที่บอบบางเหล่านี้ แนะนำให้ใช้ทางเลือกอื่น เช่น อาบแสงจันทร์ แสงแดด รมควันของเสจ หรือวางไว้บนหรือใกล้เซเลไนต์หรือควอตซ์ใส (ซึ่งเชื่อว่าจะทำความสะอาดและเติมพลังให้กับคริสตัลอื่นๆ)